Kahve Bileşenleri Kahve İşleme Hasat İşlemi

Kahve Bileşenleri Kahve İşleme Hasat İşlemi

Kahvenin hasadı çoğunlukla yılda bir kez yapılmaktadır. Bir kahve meyvesinin olgunlaşması Arabica türünde 6-8 ay, Robusta türünde 9-11 ay kadar sürmektedir. Liberica ve Excelsa çeşitlerinde olgunlaşma süresi 14 aya kadar çıkabilmektedir, bu sebepten dolayı bu türlerin yetiştirilme oranı oldukça düşüktür. Bazı bölgelerde yılda iki kez çiçek açma gerçekleşebilmektedir. Kolombiya ve Kenya'da mümkün olan iki kez çiçek açma bir ana hasat bir de yan hasat elde edilmesini sağlamaktadır. Kahvenin hasat zamanı, bölgenin enlem derecesine ve kahve çiftliğinin denizden yüksekliğine bağlıdır. Hasat işlemi; Ekvator'un kuzeyinde Eylül, Aralık ayları arasında, güneyinde ise Nisan, Ağustos ayları arasında gerçekleşmektedir. Ekvator üzerinde teorik olarak bütün sene mümkün olsa da burada bir ana bir de yan sezon bulunmaktadır. Ana sezonda kahve meyvelerini toplama işlemi 6-8 hafta kadar sürse de bu işlem tüm meyvelerin aynı anda olgunlaşmaması sebebiyle 10-12 hafta kadar da sürebilir. Picking denilen seçici toplama işleminde 7-10 gün aralıklarla elle toplama işlemi yapılır. Her kahve ağacına toplamda 3-4 kere gidilir bu aralıklar ile. Bu metotta işçilik maliyetleri çok yüksektir ve hasat maliyetlerini 3 katına kadar çıkarabilmektedir ama aynı oranda da hasat edilen kahvenin kalitesi fazla olmaktadır.

Zaman kazanmak ve maliyetleri düşürmek için bütün kahve meyveleri tek seferde de toplanabilir. Kahve meyvelerinin büyük oranı olgunluğa ulaştıktan sonra bir kahve toplayıcı 20-30 dakikada bir ağaçtaki meyveleri toplaması mümkündür. Bir kahve ağacında toplama işlemi tamamlandığında 5-8 kg. arası kahve meyvesi toplanmış olur. Kahve meyveleri, işlendikten, kurutulduktan, kavrulduktan sonra geriye ise 1-2 kg. arası kavrulmuş kahve çekirdeği kalmaktadır. Stripping yönteminde; çok olgun, olgun ve olgunlaşmamış kahve meyveleri bir arada toplanıp sonradan olgunluk derecesine göre sınıflandırılır. Brezilya gibi bazı ülkeler kahve hasadında makinelerden yararlanılmaktadır bu makinelerde benzer metotta çalışmaktadır. Ancak bu makineler çok pahalıdır ve yalnız düz arazilerde kullanılabilmektedir. Dünya'da hasat ortalaması hektar başına yaklaşık 600 kg. kahve meyvesidir, rakam ekim bölgesine, ekim metoduna ve ekimi yapılan kahve ağacının cinsine göre değişmektedir. Örnek; Angola'da hektar başına 100 kg. toplanabilirken Meksika'da bu rakam 5 katına çıkabilmektedir. En başarılı ülkeler ise Vietnam ve Kosta Rika'dır. Buralardaki bazı çiftlikler hektar başına yaklaşık 1600 kg. kahve meyvesi toplayabilmektedirler.

Kahvenin Çekirdeğinde çiğken 200 bilesen kavurulduktan sonra max 1200 Üzeri Bileşen bulunur.

Günümüze kadar kahvenin bütün bileşenleri tam olarak tespit edilip, incelenememiştir. Kahve çekirdeğinin bileşimi çok karmaşık bir yapıdadır, yapısında bulunan 1000 üzeri bileşenden en bilineni kafeindir. Bu bileşenler kahvenin; hasat yılına, geldiği ülkeye, yetiştirilme şartlarına, kavrulma derecesine göre değişiklik göstermektedir. Kahve çekirdeğinin en önemli bileşenleri; karbonhidrat, yağlar, su, protein, asitler, mineral ve aromalardır. Kahve çekirdeğinin yapısında bulunan bileşenler, kavrulma esnasında değişime uğrayıp başka bileşenlere dönüşebilmekte ya da tamamen kaybolabilmektedir. Çiğ kahvede nem -12 arasındayken kavrulduktan sonra %1-2 arasında değişmektedir. Yağlar önemli aroma taşıyıcılarıdır. Çekirdek yaklaşık 80 çeşit lipit içermektedir, Arabica çeşitlerinde genellikle daha fazla olan lipid sayısı krema üzerinde etkili olmaktadır. Kahvenin tadında asitler oldukça önemlidir. Kahve çekirdeğinin içerisinde asitlerin oranı yaklaşık %4-12'dir. Bu asitlerden bazıları; klorgenik, linoleik, palmitin, sirke, limon, elma, oxal asitleridir. Kahve çekirdeğinin yapısında bulunan asitler, kahvenin tadını büyük oranda etkilemektedir, kavrulma seviyesi arttırıldıkça bu asitler sürekli azalış göstermektedir. Kahve çekirdekleri yetiştiği çiftliğin toprağında mevcut bulunan mineralleri taşımaktadır, bunlar üzerindeki araştırmalar devam etmektedir.